Wehikuł Czasu

Odbył się zwyczajny Sejmik Sprawozdawczo–Wyborczy TZG, który dokonał podsumowania minionej kadencji oraz przyjął założenia działalności na najbliższe lata (kadencja 2025–2028). Prezesem ponownie został wybrany Zbigniew Mazurek.

Prawie w przeddzień Sejmiku w trakcie Głogowskiej Gali Kultury prezydent Rafael Rokaszewicz wręczył nagrody „Głogowski Gryphius” za znaczące osiągnięcia w zakresie twórczości artystycznej oraz upowszechnianie kultury. Wśród wyróżnionych znalazły się współpracujące ze sobą organizacje pozarządowe Towarzystwo Ziemi Głogowskiej i Stowarzyszenie Głogowska Edukacja Kresowa.

Statuetki Nagrody specjalnej „Gryphius Kultury 25”, które otrzymali: TZG i dyrektor MBP, Izabela Owczarek 

17.05.2025 na zamkowym dziedzińcu Muzeum Archeologiczno-Historycznego rozbiło się obozowisko wojów Bolesława Chrobrego. Odbywała się tu Europejska Noc Muzeów. Obok wystaw stałych i czasowych były też imprezy poświęcone obchodom tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego.

17.05.2025 na Noc Muzeów,10 kilometrów od Głogowa, we wsi Zabornia 4, okazjonalnie otworzyło swoje podwoje Muzeum Festung Glogau.

To wyjątkowe miejsce, które stworzyła grupa pasjonatów historii. Zebrali głównie sprzęt militarny. W zabytkowej, blisko 150-letniej, poniemieckiej stodole znajdują się między innymi: VW typ 82 Kübelwagen z 1943r., DODGE WC 51 z 1944r., DODGE WC 52 z 1944r., Willys MB z 1944r., M45 działo przeciwlotnicze. Cały czas w organizacji.

Więcej informacji na profilu muzeum: https://www.facebook.com/profile.php?id=100065075505010

Siedziba Muzeum w Zaborni (z profilu na fb)

„Nie wszystek umrę” (Non omnis moriar) – ta maksyma towarzyszyła nam w ostatnich dniach wyjątkowo często. Przypomnijmy osoby, ważne dla Głogowa, które niedawno odeszły.

21 maja 2025 we wrocławskim szpitalu zmarł dr Krzysztof Czapla, archeolog z zawodu, regionalista z zamiłowania, współpracownik, kompan, dobry człowiek.

Organizator i kierownik Pracowni Badań Regionalnych Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Głogowie. W przeszłości archeolog w Muzeum Archeologiczno-Historycznym, absolwent i doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Badacz i odkrywca Starego Miasta w Głogowie i jego okolic (jak np. osady wczesnośredniowiecznej Żukowice). Autor, redaktor i wydawca prac archeologicznych i historycznych. Członek Rady i Zarządu Towarzystwa Ziemi Głogowskiej. Społecznik przy działaniach Głogowskiego Ruchu Odkrywców Tajemnic. Współautor sukcesu – X Głogowskiej Nagrody Historycznej dla GROT za odnalezienie popiersia „księcia poetów”, F. Schillera. Współlaureat „Nadodrzańskiego Feniksa” dla głogowskich archeologów.

Dr Krzysztof Czapla wraz z członkami „GROT” i Wehikułem czasu w chwilę po odebraniu X Głogowskiej Nagrody Historycznej

17 maja 2025 zmarł Hans-Joachim Breske (Jan-Joachim Brzeski) urodzony w 1937 roku w Głogowie. Przez wiele lat mieszkał w czasie wojny i pierwsze lata po niej w Kurowie Wielkim na plebanii u swojego wujka Bernarda, proboszcza i rolnika. Nauczył się po wojnie języka polskiego, chodził do wiejskich szkół w Dalkowie i Brzegu Głogowskim. Od 1951r. uczył się w głogowskim ogólniaku.  W latach 1955–1961 studiował na Politechnice Wrocławskiej. W 1987 r. opuścił Polskę i wyjechał do RFN.

Pamięcią został w Polsce, na Dolnym Śląsku. Czasy tu spędzone opisał w kilku książkach, które przetłumaczone zostały też na język polski.

Zostanie pochowany 9 czerwca na przykościelnym cmentarzu, w Kurowie Wielkim, gdzie spoczywa jego wujek.

Hans-Joachim Breske (Jan-Joachim Brzeski)  

Emilia Przybysz niebawem skończyłaby 98 lat. Z rodziny pionierów na ziemi głogowskiej od marca 1946 r. Żona Antoniego, urzędnika i regionalisty, autora wstrząsających wspomnień wołyńskich. Mama trójki dzieci, w tym śp. Jerzego, kolegi z ławki szkolnej w SP 1. Nauczycielka matematyki w szkołach w Serbach, SP 1 i w ZSZ nr 1. W tej ostatniej spotkały się losy Wehikułu z matematyką przed tablicą z zadaniami.

Emilia Przybysz

80 lat temu powstała w Sławie średnia szkoła ogólnokształcąca, 75 lat temu w czerwcu 1950 r. zakończyła tam ostatni rok szkolny, by przenieść się do Głogowa. Przekazano jej budynek oświatowy, o którym niżej. A młodzieży, gronu pedagogicznemu i dyrekcji przyniosła kolejne sukcesy.

Zapowiedzi:

14 czerwca 2025 – w trakcie Europejskich Dni Archeologii w Głogowie można bezpłatnie uczestniczyć w atrakcyjnych przedsięwzięciach:

Zenon Hendel – ODKRYCIA ARCHEOLOGICZNE NA TERENIE FOSY FORTU GWIAŹDZISTEGO W GŁOGOWIE  godz. 10:00 Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie, ul. Brama Brzostowska 1,  fosa Fortu Gwiaździstego

Weronika Korycka, Weronika Wojciechowska – ARKANA WARSZTATU KONSERWATORA  GODZ. 12:30 Ośrodek Archeologiczno-Numizmatyczny, ul. Portowa 1C

Jakub Szajt – ZNALEZISKA CERAMIKI GRUPY FALKEGO Z GŁOGOWA GODZ. 15:00 Zamek Książąt Głogowskich, ul. Brama Brzostowska 1

https://journees-archeologie.eu/c-2025/lg-en/poland/Programme/Search-Results

Wnętrze kazamaty w fosie Fortu Gwiaździstego (Stern). Fot. Zenon Hendel

24 czerwca 2025, zapowiadamy na sobotnie popołudnie kolejne imieninowe spotkanie Janin, Jaśków, Janków i Janów przy ławeczce Jana z Głogowa.

Sport w Wehikule czasu

Piłkarze nożni Chrobrego długim finiszem sezonu wiosennego utrzymali miejsce na zapleczu Ekstraklasy.

Handball Masters – Chrobry Głogów. Mastersi Chrobrego Głogów zdobyli brąz na mistrzostwach świata mastersów w piłce ręcznej, które zakończyły się w Chorwacji. Grzegorz Piotrowski został najlepszym strzelcem. Skład drużyny: Przemysław Pitoń, Jacek Głów, Marcin Gośko, Mariusz Witczak, Grzegorz Badecki, Sebastian Szymański, Dominik Jastrzębski, Marcin Krotla, Tomasz Kalinowski, Rafał Walczak, Grzegorz Piotrowski, Łukasz Darowski, Marcin Burda, Krzysztof Przybysz, Marek Becelewski, Daniel Szudzichowski, Andrzej Sowa. Trenerzy: Marek Wojciechowski i Józef Kaminiarz.

Brązowi medaliści mistrzostw świata w Chorwacji ’25. (fot. profil fb)

Czytaj dalej →

Długi majówkowy weekend. W Głogowie było kilka dni rozrywki i różnorodnych atrakcji dla każdego. Rejsy statkiem, spływ kajakowy, zwiedzanie niecodziennie udostępnianych miejsc, pokazy filmowe i Głogowski Festiwal Smaków Świata.

Prezydent Rafael Rokaszewicz w trakcie majówkowej wycieczki opowiadał o tajemnicach Bulwaru Nadodrzańskiego

10 maja 2018, 7 lat temu, po raz pierwszy byli i obecni mieszkańcy spotkali się na Imieninach swojej ulicy – 10 Maja w Głogowie. Wtedy wśród kilkudziesięciu mieszkańców świętowała swoje urodziny mieszkanka ulicy, Mirella Karbowińska. W kolejnych latach impreza przybierała różny kształt. 10 maja 2025 rozpocznie się o godz. 16.00 na zamkniętej dla ruchu już od godz. 14. Ulicy. Będzie wiele atrakcji.

W imieniu organizatorów zapraszamy.

Święto ulicy 10 maja w roku 2018

10 maja 1935, 90 lat temu, udostępniono oficjalnie podróżnym, wznoszony od 1932 roku, budynek dworca kolejowego w Głogowie.

4 maja obchodzony jest dzień św. Floriana – patrona strażaków i hutników. Ludziom ognia składamy serdeczne życzenia: jak najmniej pożarów i samych bezpiecznych powrotów z akcji.

Działania ludzi straży pożarnej dokładnie opisali w swoich książkach o głogowskich jednostkach terenowych OSP: Marek Robert Górniak i Marcin Kuchnicki. Kilka dni temu pojawiła się książka – Marek Szczypczyk, Z dziejów ochrony przeciwpożarowej ziemi nowosolskiej 1945-1950.  Z ciekawością zajrzymy do tej pracy, tym bardziej, że wydawca do ziemi nowosolskiej zalicza w tym okresie i Bytom Odrzański, wtedy jednostkę administracyjną powiatu głogowskiego. 

Władysław Jewniewicz na czele strażackiej kolumny z głogowskiej Cukrowni w pochodzie 1–majowym

Czytaj dalej →

XIII Gala Głogowskiej Nagrody Historycznej za nami. 4 kwietnia, w piątek w Teatrze Andreasa Gryphiusa Bogumiła Slifierz, Andrzej Ruebenbauer i ich „Urodziny ulicy 10 Maja” dowiedzieli się, że zostali laureatami XIII Głogowskiej Nagrody Historycznej Wehikułu Czasu. 

Laureaci Bogumiła Slifierz, Andrzej Ruebenbauer odbierają Nagrodę od Prezydenta Rafaela Rokaszewicza.

W Głogowie nie brakuje wydarzeń zasługujących na Nagrodę. Co roku Kapituła wybiera nominowanych z kilkunastu zgłaszanych do wyróżnienia. Tym razem nominowani zostali:

1. Rafał Pikuła i Michał Olejniczak, za książkę Głogowska fabryka zegarów wieżowych Carla Weissa i jego następców, Głogów 2024
2. Tomasz Filar i firma FIL-ART, za prace konserwatorskie przy fasadzie kościoła Bożego Ciała w Głogowie  
3. Michał Górawski, za cotygodniowy cykl wykładów „Wtorek z historią” w Klubie Mayday i podcast „Historia bez fikcji”
4. Zdzisław Błażejewski i Dariusz A. Czaja za inicjatywy numizmatyczne: okolicznościowe, miedziane monety lokalne i srebrną monetę 20 zł wydaną przez NBP
5. Bogusława Slifierz, Andrzej Ruebenbauer za „Urodziny ulicy 10 Maja”, imprezę upamiętniającą osadników i integrującą środowiska sąsiedzkie.

Nominowani i wręczająca dyplomy dyr. Izabela Owczarek 

Zostało również wręczone Wyróżnienie Specjalne XIII Głogowskiej Nagrody Historycznej. Otrzymali je w tym roku Jan Hłubowski – pomysłodawca i aktywny współorganizator, Grażyna Szyszka z Tygodnika, od pierwszego zdjęcia i Zbigniew Mazurek, prezes TZG za „Imieniny Jana z Głogowa” organizowane od 2010 r. przez TZG i „Tygodnik Głogowski”.

Organizatorzy Imienin Jana z Głogowa 

Zgodnie z tradycją Wehikuł podziękował ludziom ważnym dla Wehikułu Czasu, dla głogowskiej historii i regionalistyki, przyjaciołom. Wcześniej do 2020 roku wręczał dyplomy, „Złote Bilety” – wydano ich 46. Do trzynastu osób już obdarowanych pamiątkowymi obrazami namalowanymi specjalnie dla Wehikułu czasu przez głogowską malarkę, uczennicę Telemacha Pilitsidisa dr Małgorzatę Maćkowiak, dołączyli w piątek: Ewa Todorov z głogowskiej PANS – współpracownik Wehikułu w zakresie badania historii lokalnej służby zdrowia, Janusz Owsiany – artysta rzeźbiarz, Zbigniew Machoń – regionalista z Chocianowa, Dariusz Zajączkowski–były kierownik głogowskiego rejonu GDDKiA, encyklopedia dróg i mostów ziemi głogowskiej i Dariusz A. Czaja – regionalista i dyrektor Chrobrego „Głogów”. Wręczył obrazy Wiesław Maciuszczak.

Niespodzianką przygotowaną w absolutnej tajemnicy (przynajmniej dla piszącego te słowa) przez Prezydenta Głogowa Rafaela Rokaszewicza, Izabelę Owczarek z MBP i Zbigniewa Mazurka z TZG była specjalna statuetka z tytułem Laureata Honorowego XIII Nagrody. Wyróżnienie zostało przyznane za książkę „Wehikułem czasu przez dzieje Głogowa” i wręczone przez Prezydenta Rafaela Rokaszewicza prowadzącemu Wehikuł Czasu, autorowi książki.

Z obrazami M. Maćkowiak 

Ostatnim elementem Gali był brawurowo przedstawiony i znakomicie przyjęty wykład gościa specjalnego, prof. Joanny Nowosielskiej-Sobel na temat kształtowania się tożsamości lokalnej mieszkańców Dolnego Śląska po II wojnie światowej. Jak wynika z rozmów kuluarowych przy kawie i torcie, może i coś wspólnego zrobimy w przyszłości.

W trakcie wykładu

Tradycyjnie już spotkanie Gali Głogowskiej Nagrody Historycznej zakończył tort z Cukierni Witczak, ufundowany przez MBP. Wpłynęło do nas wiele zdjęć i relacji z Gali. Zamieściliśmy zdjęcia m.in. – MyGlogow, B. Popiel, T. Białas.

Tort tuż przed pierwszym krojeniem

Następnego dnia rozpoczął się III Głogowski Festiwal Historyczny 2025. Pokazano licznie zaglądającym na Stare Miasto sympatykom okazy historycznego i nowego sprzętu wojskowego. Narzędzi wojny.

Można było zobaczyć m.in: Czołg T-34-85 z Muzeum w Bornem Sulinowie; jedyny w Polsce egzemplarz niemieckiego działa pancernego StuG III G, samochody i motocykle wojskowe armii czasu II wojny.

Naszą uwagę zwróciła kuchnia polowa z charakterystycznym ciągnikiem z II wojny pamiętanym z odcinka kultowych „Czterech pancernych”, w którym Gustlik meldował, że „kuchorz wylecioł na minie”.

Ciągnik z II wojny światowej pamiętany z filmu „Czterej pancerni i pies”. Słychać go było z daleka. 

Był też współczesny sprzęt m.in.: czołg Leopard 2 PL; zestaw przeciwlotniczy OSA; kołowy transporter opancerzony Rosomak; zautomatyzowany wóz dowodzenia Łowcza 3; i tak długo można byłoby wymieniać prezentowane na głogowskim bruku w Rynku wiele innych modeli wyposażenia współczesnej armii.

Do miasta zjechali rekonstruktorzy z całej Polski, którzy prezentowali dioramy i wzięli udział w inscenizacji historycznej z zakończeniem walk o miasto Głogów.

Ilustracja nr 8; Podpis: Chichot historii – rekonstruktor Wehrmachtu na współczesnym niemieckim czołgu „Leopard” w polskiej armii z polskim jego dowódcą   

Wydana została kolejna – szósta – głogowska moneta kolekcjonerska. Jest to „Jeden Bolesław” z okazji 1000-lecia koronacji króla Bolesława Chrobrego.

Powstała wspaniała seria głogowskich monet, wybitych z głogowskiej miedzi. Każda z sześciu opowiada inną historię. Sama moneta to jedno, ale opatrzona jest też książeczką, wyjaśniającą okoliczności jej wydania. To wszystko tworzy niepowtarzalny zbiór. Każda z nich jest cegiełką na odbudowę głogowskiej kolegiaty.

Powiększajaca się kolekcja głogowskich, okolicznościowych numizmatów   

Buk purpurowy nazywany Sercem Wzgórz Dalkowskich, rosnący w zabytkowym parku przy XVI-wiecznym pałacu w Dalkowie w gminie Gaworzyce na ziemi głogowskiej otrzymał w Brukseli 19 marca tytuł Europejskiego Drzewa Roku 2025!Nasze Drzewo roku otrzymało w europejskim plebiscycie niewyobrażalną wcześniej ilość głosów – 147 553. We wcześniejszym głosowaniu na tytuł Polskiego Drzewa Roku było to 10 521 głosów internautów!

Sekundowaliśmy – ja i Głogowski Wehikuł Czasu – pasjonatom, którzy zgłosili drzewo do plebiscytu. Anna Gomułka–Płocha z Fundacji na Rzecz Rodziny i Rewitalizacji Polskiej Wsi z Dalkowa, Fundator, jej tata Józef Płocha oraz autor zdjęć i animator zgłoszenia Marcin Kopij są znani czytelnikom Wehikułu czasu. Ania była nominowana do Głogowskiej Nagrody Historycznej. Marcin i jego piękne zdjęcia ilustrują też nasze wydawnictwa.

Legenda głosi, że drzewo to spełnia marzenia.

Czytaj dalej →

Zakończyło się głosowanie i wybór spośród pięciu Nominatów laureata XIII Głogowskiej Nagrody Historycznej za działania podejmowane w roku 2024. Ogłoszenie nastąpi w trakcie Gali, 4 kwietnia, tradycyjnie już w przeddzień III Głogowskiego Festiwalu Historycznego.

Satysfakcjonowanie Obywateli to obowiązek i przywilej władz miasta, który podejmują i z którego korzystają również organizacje pozarządowe. W ub. miesiącu Prezydent wręczył Honorowe Medale Miasta Głogowa. Otrzymały je dwie instytucje – głogowski Hufiec ZHP im. Dzieci Głogowskich w 80. roku działalności oraz Ochotnicza Straż Pożarna Oddział Ratownictwa Wodnego, obchodzący 40-lecie.

W lutym odbyła się również I Gala Plebiscytu Głogowscy Wolontariusze 2024, gdzie wyróżniono laureatów Plebiscytu na Głogowskiego Wolontariusza. Spośród wszystkich nadesłanych zgłoszeń wyłoniono 8 laureatów i przyznano 6 wyróżnień, dodatkowe, dwa wyróżnienia honorowe przyznał prezydent Rafael Rokaszewicz. Gratulujemy.

Wolontariusze (fot. Beata Bugała, Głogów nasze Miasto)

Obwodnica i most na Odrze. 3.02.2025 r. w Zamku Książąt Głogowskich podpisana została umowa na budowę obwodnicy Głogowa wraz z drugim mostem na Odrze. Zakończenia prac możemy spodziewać się w 2028 roku. Za blisko 800 mln zł 18-kilometrową trasę wraz z mostem przez Odrę zrealizuje firma Strabag.

Zakończył się wieloletni proces polityczny, ekonomiczny i społeczny. Za trzy lata ma się zakończyć koszmar drogowy przekraczania „Różowego mostu”.

Uczestnicy uroczystości podpisania umowy w Sali im. M. Kaczkowskiego w głogowskim Zamku (DGLNews)

W ostatnich dniach lutego na Ziemi Głogowskiej kilkakrotnie zatrzęsła się ziemia. Niespokojne dni wystąpiły w kopalniach KGHM: ZG Polkowice-Sieroszowice, kopalni Rudna w rejonie Głogów Głęboki-1. Były to, jak twierdzą specjaliści, samoistne ruchy górotworu. Na szczęście nikt nie ucierpiał.

Na wrocławskim Rynku do 11 marca prezentowana jest wystawa plenerowa studentów historii Uniwersytetu Wrocławskiego „Amputacja czy Rekonstrukcja. Miasta południowo-zachodniej Polski”.

Ekspozycja prezentuje skutki II wojny światowej oraz powojennej odbudowy na tzw. Ziemiach Odzyskanych, ukazując różnice między przedwojenną a współczesną zabudową miast. Na 13 planszach zobaczycie dramatyczne zmiany urbanistyczne, które każą zadać pytanie: czy odbudowa była przywróceniem dawnej świetności, czy raczej symbolicznym odcięciem od przeszłości? Autorzy musieli się zmierzyć ze słowem i obrazem by na jednej planszy interesująco pokazać i opowiedzieć o znanych przecież i nieodległych miejscowościach doświadczonych przez wojnę i lata odbudowy. Wystawa spełni też swoje zadanie jak zachęci do wycieczek.

Po 11 marca 2025 r., tablice eksponowane będą przed Centrum Historii „Zajezdnia”.

Początkowe plansze wystawy. Na czwartej opisany Głogów. Budzą zainteresowanie mimo zachmurzonego sobotniego popołudnia. (GWC dziękuje autorce zdjęć) 

Rocznik „Ziemia Lubuska”, którego 10. tom za rok 2024 właśnie kilkanaście dni temu się ukazał, zawiera materiał o aktywności TZG. Dr Andrzej Talarczyk z Uniwersytetu Szczecińskiego, wiceprzewodniczący Rady Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych, zamieścił tam artykuł „Regionalizmem Głogów stoi. Debata o „stronach ojczystych” na styku trzech regionów pod patronatem honorowym RK RSR RP – z lubuskimi konotacjami”. Jest to obszerna relacja ze spotkania zorganizowanego 27 października 2023 r. w obiektach Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Głogowie.

Czytaj dalej →