Tradycyjnie pod Pomnikiem Jana z Głogowa przy Alei Wolności, 24 czerwca 2025 r. o godz. 17.00 odbyły się XVI „Imieniny Jana z Głogowa”.
Posadzone zostały tradycyjnie już „Drzewka Pamięci” na terenach zielonych w Parku Saperów i na Ostrowie Tumskim. Przed Kolegiatą w roku Jubileuszu 1000-lecia koronacji króla Bolesława Chrobrego posadzono dąb szypułkowy. Natomiast w Parku Saperów dwa klony pospolite. W roku Jubileuszu 80-lecia działalności TZG i 40-lecia Chóru „Beati Cantores” wkopali je regionaliści i chórzyści.
Prezes i członkowie TZG przy klonie pospolitym wsadzonym na pamiątkę XVI Imienin Jana. (Fot. TZG)
615 lat temu odbyła się bitwa pod Grunwaldem. W mijającym roku szkolnym wielki mural poświęcony wydarzeniu ozdobił szkolny korytarz w I LO. Pomysłodawczynią i autorką jest uczennica Kornelia Kierepka. Niżej piszemy o Ślązakach pod Grunwaldem.
Autorka i jej dzieło (Fot. B. Bugała – dzięki uprzejmości: Głogów Nasze Miasto)
Jak co roku – Nie możemy zapomnieć – o Narodowym Dniu Pamięci Ofiar Ludobójstwa… 11 lipca 1943 r. wypadł w niedzielę. Dla 99 wsi Wołynia, w których żyli Polacy, ta niedziela była „krwawa”. Te wsie zaatakowały oddziały UPA. W całym lipcu 1943 r. celem napadów stało się 520 wsi i osad, zamordowanych zostało około 10-11 tysięcy Polaków.
Wehikuł przypominał już i w dalszym ciągu poleca książkę wspomnieniową Honorowego Obywatela Głogowa p. Antoniego Przybysza – „Wspomnienia z umęczonego Wołynia: 1939-1943” (Wrocław 2000).
Pomnik przy ul. Świerkowej
Tradycyjnie, jak początek wakacji to Lato w Twierdzy. Już po raz XVIII. Wehikuł kibicuje przedsięwzięciu od początku. Przypominamy, że przedsięwzięcia: „Lato i Zima w Twierdzy” zostały Laureatem I Głogowskiej Nagrody Historycznej „Złoty Bilet Wehikulu czasu”, która została wręczona 25.4.2013 roku.
Kolejny miesiąc pogodowych anomalii. W czerwcu przyszedł czas wichur. W czwartek, 26.06., około godz. 21.00 wiatr łamał gałęzie drzew. Na osiedlu przy ul. Folwarcznej runęło kilkanaście drzew. Przy Al. Wolności drzewa spadły na samochody. Kilka dni wcześniej wiatr wyrwał drzewa przy pomniku Wybickiego. Strażacy mają pełne ręce roboty.
Ofiara wichury przy ul. Bolesława Śmiałego (Fot. Paulina Naramska – dzięki uprzejmości: Głogów Nasze Miasto)
Zapraszamy do lektury. Z racji wakacyjnej pory, niektóre notki mają też kanikułowy, lekki charakter. Wśród notek znajdują się dwie nadesłane przez czytelników. Zapraszam do dzielenia się z Wehikułem nabytą wiedzą i innych miłośników przeszłości.
Odbył się zwyczajny Sejmik Sprawozdawczo–Wyborczy TZG, który dokonał podsumowania minionej kadencji oraz przyjął założenia działalności na najbliższe lata (kadencja 2025–2028). Prezesem ponownie został wybrany Zbigniew Mazurek.
Prawie w przeddzień Sejmiku w trakcie Głogowskiej Gali Kultury prezydent Rafael Rokaszewicz wręczył nagrody „Głogowski Gryphius” za znaczące osiągnięcia w zakresie twórczości artystycznej oraz upowszechnianie kultury. Wśród wyróżnionych znalazły się współpracujące ze sobą organizacje pozarządowe Towarzystwo Ziemi Głogowskiej i Stowarzyszenie Głogowska Edukacja Kresowa.
Statuetki Nagrody specjalnej „Gryphius Kultury 25”, które otrzymali: TZG i dyrektor MBP, Izabela Owczarek
17.05.2025 na zamkowym dziedzińcu Muzeum Archeologiczno-Historycznego rozbiło się obozowisko wojów Bolesława Chrobrego. Odbywała się tu Europejska Noc Muzeów. Obok wystaw stałych i czasowych były też imprezy poświęcone obchodom tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego.
17.05.2025 na Noc Muzeów,10 kilometrów od Głogowa, we wsi Zabornia 4, okazjonalnie otworzyło swoje podwoje Muzeum Festung Glogau.
To wyjątkowe miejsce, które stworzyła grupa pasjonatów historii. Zebrali głównie sprzęt militarny. W zabytkowej, blisko 150-letniej, poniemieckiej stodole znajdują się między innymi: VW typ 82 Kübelwagen z 1943r., DODGE WC 51 z 1944r., DODGE WC 52 z 1944r., Willys MB z 1944r., M45 działo przeciwlotnicze. Cały czas w organizacji.
„Nie wszystek umrę” (Non omnis moriar) – ta maksyma towarzyszyła nam w ostatnich dniach wyjątkowo często. Przypomnijmy osoby, ważne dla Głogowa, które niedawno odeszły.
21 maja 2025 we wrocławskim szpitalu zmarł dr Krzysztof Czapla, archeolog z zawodu, regionalista z zamiłowania, współpracownik, kompan, dobry człowiek.
Organizator i kierownik Pracowni Badań Regionalnych Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Głogowie. W przeszłości archeolog w Muzeum Archeologiczno-Historycznym, absolwent i doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Badacz i odkrywca Starego Miasta w Głogowie i jego okolic (jak np. osady wczesnośredniowiecznej Żukowice). Autor, redaktor i wydawca prac archeologicznych i historycznych. Członek Rady i Zarządu Towarzystwa Ziemi Głogowskiej. Społecznik przy działaniach Głogowskiego Ruchu Odkrywców Tajemnic. Współautor sukcesu – X Głogowskiej Nagrody Historycznej dla GROT za odnalezienie popiersia „księcia poetów”, F. Schillera. Współlaureat „Nadodrzańskiego Feniksa” dla głogowskich archeologów.
Dr Krzysztof Czapla wraz z członkami „GROT” i Wehikułem czasu w chwilę po odebraniu X Głogowskiej Nagrody Historycznej
17 maja 2025 zmarł Hans-Joachim Breske (Jan-Joachim Brzeski) urodzony w 1937 roku w Głogowie. Przez wiele lat mieszkał w czasie wojny i pierwsze lata po niej w Kurowie Wielkim na plebanii u swojego wujka Bernarda, proboszcza i rolnika. Nauczył się po wojnie języka polskiego, chodził do wiejskich szkół w Dalkowie i Brzegu Głogowskim. Od 1951r. uczył się w głogowskim ogólniaku. W latach 1955–1961 studiował na Politechnice Wrocławskiej. W 1987 r. opuścił Polskę i wyjechał do RFN.
Pamięcią został w Polsce, na Dolnym Śląsku. Czasy tu spędzone opisał w kilku książkach, które przetłumaczone zostały też na język polski.
Zostanie pochowany 9 czerwca na przykościelnym cmentarzu, w Kurowie Wielkim, gdzie spoczywa jego wujek.
Hans-Joachim Breske (Jan-Joachim Brzeski)
Emilia Przybysz niebawem skończyłaby 98 lat. Z rodziny pionierów na ziemi głogowskiej od marca 1946 r. Żona Antoniego, urzędnika i regionalisty, autora wstrząsających wspomnień wołyńskich. Mama trójki dzieci, w tym śp. Jerzego, kolegi z ławki szkolnej w SP 1. Nauczycielka matematyki w szkołach w Serbach, SP 1 i w ZSZ nr 1. W tej ostatniej spotkały się losy Wehikułu z matematyką przed tablicą z zadaniami.
Emilia Przybysz
80 lat temu powstała w Sławie średnia szkoła ogólnokształcąca, 75 lat temu w czerwcu 1950 r. zakończyła tam ostatni rok szkolny, by przenieść się do Głogowa. Przekazano jej budynek oświatowy, o którym niżej. A młodzieży, gronu pedagogicznemu i dyrekcji przyniosła kolejne sukcesy.
Zapowiedzi:
14 czerwca 2025 – w trakcie Europejskich Dni Archeologii w Głogowie można bezpłatnie uczestniczyć w atrakcyjnych przedsięwzięciach:
Zenon Hendel – ODKRYCIA ARCHEOLOGICZNE NA TERENIE FOSY FORTU GWIAŹDZISTEGO W GŁOGOWIE godz. 10:00 Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie, ul. Brama Brzostowska 1, fosa Fortu Gwiaździstego
Weronika Korycka, Weronika Wojciechowska – ARKANA WARSZTATU KONSERWATORA GODZ. 12:30 Ośrodek Archeologiczno-Numizmatyczny, ul. Portowa 1C
Jakub Szajt – ZNALEZISKA CERAMIKI GRUPY FALKEGO Z GŁOGOWA GODZ. 15:00 Zamek Książąt Głogowskich, ul. Brama Brzostowska 1
Wnętrze kazamaty w fosie Fortu Gwiaździstego (Stern). Fot. Zenon Hendel
24 czerwca 2025, zapowiadamy na sobotnie popołudnie kolejne imieninowe spotkanie Janin, Jaśków, Janków i Janów przy ławeczce Jana z Głogowa.
Sport w Wehikule czasu
Piłkarze nożni Chrobrego długim finiszem sezonu wiosennego utrzymali miejsce na zapleczu Ekstraklasy.
Handball Masters – Chrobry Głogów. Mastersi Chrobrego Głogów zdobyli brąz na mistrzostwach świata mastersów w piłce ręcznej, które zakończyły się w Chorwacji. Grzegorz Piotrowski został najlepszym strzelcem. Skład drużyny: Przemysław Pitoń, Jacek Głów, Marcin Gośko, Mariusz Witczak, Grzegorz Badecki, Sebastian Szymański, Dominik Jastrzębski, Marcin Krotla, Tomasz Kalinowski, Rafał Walczak, Grzegorz Piotrowski, Łukasz Darowski, Marcin Burda, Krzysztof Przybysz, Marek Becelewski, Daniel Szudzichowski, Andrzej Sowa. Trenerzy: Marek Wojciechowski i Józef Kaminiarz.
Brązowi medaliści mistrzostw świata w Chorwacji ’25. (fot. profil fb)
Długi majówkowy weekend. W Głogowie było kilka dni rozrywki i różnorodnych atrakcji dla każdego. Rejsy statkiem, spływ kajakowy, zwiedzanie niecodziennie udostępnianych miejsc, pokazy filmowe i Głogowski Festiwal Smaków Świata.
Prezydent Rafael Rokaszewicz w trakcie majówkowej wycieczki opowiadał o tajemnicach Bulwaru Nadodrzańskiego
10 maja 2018, 7 lat temu, po raz pierwszy byli i obecni mieszkańcy spotkali się na Imieninach swojej ulicy – 10 Maja w Głogowie. Wtedy wśród kilkudziesięciu mieszkańców świętowała swoje urodziny mieszkanka ulicy, Mirella Karbowińska. W kolejnych latach impreza przybierała różny kształt. 10 maja 2025 rozpocznie się o godz. 16.00 na zamkniętej dla ruchu już od godz. 14. Ulicy. Będzie wiele atrakcji.
W imieniu organizatorów zapraszamy.
Święto ulicy 10 maja w roku 2018
10 maja 1935, 90 lat temu, udostępniono oficjalnie podróżnym, wznoszony od 1932 roku, budynek dworca kolejowego w Głogowie.
4 maja obchodzony jest dzień św. Floriana – patrona strażaków i hutników. Ludziom ognia składamy serdeczne życzenia: jak najmniej pożarów i samych bezpiecznych powrotów z akcji.
Działania ludzi straży pożarnej dokładnie opisali w swoich książkach o głogowskich jednostkach terenowych OSP: Marek Robert Górniak i Marcin Kuchnicki. Kilka dni temu pojawiła się książka – Marek Szczypczyk, Z dziejów ochrony przeciwpożarowej ziemi nowosolskiej 1945-1950. Z ciekawością zajrzymy do tej pracy, tym bardziej, że wydawca do ziemi nowosolskiej zalicza w tym okresie i Bytom Odrzański, wtedy jednostkę administracyjną powiatu głogowskiego.
Władysław Jewniewicz na czele strażackiej kolumny z głogowskiej Cukrowni w pochodzie 1–majowym
XIII Gala Głogowskiej Nagrody Historycznej za nami. 4 kwietnia, w piątek w Teatrze Andreasa Gryphiusa Bogumiła Slifierz, Andrzej Ruebenbauer i ich „Urodziny ulicy 10 Maja” dowiedzieli się, że zostali laureatami XIII Głogowskiej Nagrody Historycznej Wehikułu Czasu.
Laureaci Bogumiła Slifierz, Andrzej Ruebenbauer odbierają Nagrodę od Prezydenta Rafaela Rokaszewicza.
W Głogowie nie brakuje wydarzeń zasługujących na Nagrodę. Co roku Kapituła wybiera nominowanych z kilkunastu zgłaszanych do wyróżnienia. Tym razem nominowani zostali:
Rafał Pikuła i Michał Olejniczak, za książkę Głogowska fabryka zegarów wieżowych Carla Weissa i jego następców, Głogów 2024
Tomasz Filar i firma FIL-ART, za prace konserwatorskie przy fasadzie kościoła Bożego Ciała w Głogowie
Michał Górawski, za cotygodniowy cykl wykładów „Wtorek z historią” w Klubie Mayday i podcast „Historia bez fikcji”
Zdzisław Błażejewski i Dariusz A. Czaja za inicjatywy numizmatyczne: okolicznościowe, miedziane monety lokalne i srebrną monetę 20 zł wydaną przez NBP
Bogusława Slifierz, Andrzej Ruebenbauer za „Urodziny ulicy 10 Maja”, imprezę upamiętniającą osadników i integrującą środowiska sąsiedzkie.
Nominowani i wręczająca dyplomy dyr. Izabela Owczarek
Zostało również wręczone Wyróżnienie Specjalne XIII Głogowskiej Nagrody Historycznej. Otrzymali je w tym roku Jan Hłubowski – pomysłodawca i aktywny współorganizator, Grażyna Szyszka z Tygodnika, od pierwszego zdjęcia i Zbigniew Mazurek, prezes TZG za „Imieniny Jana z Głogowa” organizowane od 2010 r. przez TZG i „Tygodnik Głogowski”.
Organizatorzy Imienin Jana z Głogowa
Zgodnie z tradycją Wehikuł podziękował ludziom ważnym dla Wehikułu Czasu, dla głogowskiej historii i regionalistyki, przyjaciołom. Wcześniej do 2020 roku wręczał dyplomy, „Złote Bilety” – wydano ich 46. Do trzynastu osób już obdarowanych pamiątkowymi obrazami namalowanymi specjalnie dla Wehikułu czasu przez głogowską malarkę, uczennicę Telemacha Pilitsidisa dr Małgorzatę Maćkowiak, dołączyli w piątek: Ewa Todorov z głogowskiej PANS – współpracownik Wehikułu w zakresie badania historii lokalnej służby zdrowia, Janusz Owsiany – artysta rzeźbiarz, Zbigniew Machoń – regionalista z Chocianowa, Dariusz Zajączkowski–były kierownik głogowskiego rejonu GDDKiA, encyklopedia dróg i mostów ziemi głogowskiej i Dariusz A. Czaja – regionalista i dyrektor Chrobrego „Głogów”. Wręczył obrazy Wiesław Maciuszczak.
Niespodzianką przygotowaną w absolutnej tajemnicy (przynajmniej dla piszącego te słowa) przez Prezydenta Głogowa Rafaela Rokaszewicza, Izabelę Owczarek z MBP i Zbigniewa Mazurka z TZG była specjalna statuetka z tytułem Laureata Honorowego XIII Nagrody. Wyróżnienie zostało przyznane za książkę „Wehikułem czasu przez dzieje Głogowa” i wręczone przez Prezydenta Rafaela Rokaszewicza prowadzącemu Wehikuł Czasu, autorowi książki.
Z obrazami M. Maćkowiak
Ostatnim elementem Gali był brawurowo przedstawiony i znakomicie przyjęty wykład gościa specjalnego, prof. Joanny Nowosielskiej-Sobel na temat kształtowania się tożsamości lokalnej mieszkańców Dolnego Śląska po II wojnie światowej. Jak wynika z rozmów kuluarowych przy kawie i torcie, może i coś wspólnego zrobimy w przyszłości.
W trakcie wykładu
Tradycyjnie już spotkanie Gali Głogowskiej Nagrody Historycznej zakończył tort z Cukierni Witczak, ufundowany przez MBP. Wpłynęło do nas wiele zdjęć i relacji z Gali. Zamieściliśmy zdjęcia m.in. – MyGlogow, B. Popiel, T. Białas.
Tort tuż przed pierwszym krojeniem
Następnego dnia rozpoczął się III Głogowski Festiwal Historyczny 2025. Pokazano licznie zaglądającym na Stare Miasto sympatykom okazy historycznego i nowego sprzętu wojskowego. Narzędzi wojny.
Można było zobaczyć m.in: Czołg T-34-85 z Muzeum w Bornem Sulinowie; jedyny w Polsce egzemplarz niemieckiego działa pancernego StuG III G, samochody i motocykle wojskowe armii czasu II wojny.
Naszą uwagę zwróciła kuchnia polowa z charakterystycznym ciągnikiem z II wojny pamiętanym z odcinka kultowych „Czterech pancernych”, w którym Gustlik meldował, że „kuchorz wylecioł na minie”.
Ciągnik z II wojny światowej pamiętany z filmu „Czterej pancerni i pies”. Słychać go było z daleka.
Był też współczesny sprzęt m.in.: czołg Leopard 2 PL; zestaw przeciwlotniczy OSA; kołowy transporter opancerzony Rosomak; zautomatyzowany wóz dowodzenia Łowcza 3; i tak długo można byłoby wymieniać prezentowane na głogowskim bruku w Rynku wiele innych modeli wyposażenia współczesnej armii.
Do miasta zjechali rekonstruktorzy z całej Polski, którzy prezentowali dioramy i wzięli udział w inscenizacji historycznej z zakończeniem walk o miasto Głogów.
Ilustracja nr 8; Podpis: Chichot historii – rekonstruktor Wehrmachtu na współczesnym niemieckim czołgu „Leopard” w polskiej armii z polskim jego dowódcą
Wydana została kolejna – szósta – głogowska moneta kolekcjonerska. Jest to „Jeden Bolesław” z okazji 1000-lecia koronacji króla Bolesława Chrobrego.
Powstała wspaniała seria głogowskich monet, wybitych z głogowskiej miedzi. Każda z sześciu opowiada inną historię. Sama moneta to jedno, ale opatrzona jest też książeczką, wyjaśniającą okoliczności jej wydania. To wszystko tworzy niepowtarzalny zbiór. Każda z nich jest cegiełką na odbudowę głogowskiej kolegiaty.
Powiększajaca się kolekcja głogowskich, okolicznościowych numizmatów
Buk purpurowy nazywany Sercem Wzgórz Dalkowskich, rosnący w zabytkowym parku przy XVI-wiecznym pałacu w Dalkowie w gminie Gaworzyce na ziemi głogowskiej otrzymał w Brukseli 19 marca tytuł Europejskiego Drzewa Roku 2025!Nasze Drzewo roku otrzymało w europejskim plebiscycie niewyobrażalną wcześniej ilość głosów – 147 553. We wcześniejszym głosowaniu na tytuł Polskiego Drzewa Roku było to 10 521 głosów internautów!
Sekundowaliśmy – ja i Głogowski Wehikuł Czasu – pasjonatom, którzy zgłosili drzewo do plebiscytu. Anna Gomułka–Płocha z Fundacji na Rzecz Rodziny i Rewitalizacji Polskiej Wsi z Dalkowa, Fundator, jej tata Józef Płocha oraz autor zdjęć i animator zgłoszenia Marcin Kopij są znani czytelnikom Wehikułu czasu. Ania była nominowana do Głogowskiej Nagrody Historycznej. Marcin i jego piękne zdjęcia ilustrują też nasze wydawnictwa.
