Wehikuł Czasu

Epidemia Covid 19 galopuje. Już minął rok jak nieproszona zagościła w naszym otoczeniu. Ze strachem oczekiwany szczyt III fali zachorowań nastąpił. Przekracza codziennie granice dotychczasowych zachorowań. (Nowe przypadki na ostatni dzień marca to 32 874 zakażonych i 653 zmarłych; w woj. dolnośląskim – 1672). W otoczeniu każdego z nas znajdują się ozdrowieńcy i chorzy. Dotyczy to również pacjentów renomowanych szpitali. Życzymy Czytelnikom duzo zdrowia.

W kluczowym momencie znajduje się operacja szczepień. Zainteresowanie jest bardzo duże mimo chwilowych zawirowań z brakami w dostawach czy opinią o jednej ze szczepionek. Głogowianie mimo kilkunastu punktów szczepień (6 w okolicznych miejscowościach i 8 w Głogowie), losowo otrzymują też propozycje wyjazdu „na zastrzyk” do Gubina, Nowej Soli, czy Wałbrzycha.

Znany głogowski bloger, Michał Cimek, prowadzi na swoim profilu na FB codzienne „Zapiski # korespondenta wojennego”. W krótkich, czasami dosadnych słowach komentuje otaczającą nas pandemiczną rzeczywistość. Wybrane cytaty – „Paradoksem jest to, że łóżek przybywa, a kadry medycznej brakuje…  Rośnie, spada, nadal rośnie… Gdzie jest do cholery nasza upragniona mała stabilizacja?” – pyta Michał. Odsyłam do jego bloga.

Pomnik Schillera w głogowskim parku (domena publ.) 

Marzec miesiącem rzeźb w Głogowie? 22 marca 2021, po kilku dniach prac wykopaliskowych koledzy z Głogowskiego Ruchu Odkrywców Tajemnic dokonali spektakularnego odkrycia. W profesjonalny sposób, z udziałem nadzoru archeologicznego (dr Krzysztof Czapla), odkopali pozostałości wysadzonego (rozbitego) pomnika Fryderyka Schillera. Obelisk z popiersiem wielkiego niemieckiego poety romantycznego stał na Promenadzie (dzisiejszy park przy ulicy Daszyńskiego) od 1905 roku. Został postawiony w setną rocznicę jego śmierci. Gratulujemy Grotowcom pasji zakończonej wspaniałym rezultatem. O pomniku Friedricha Schillera będzie niżej.

Pamiątkowe zdjęcie zrobione na koniec akcji. Są tu prawie wszyscy, którzy byli obecni podczas odkrycia popiersia: od lewej: Damian Szczepanowski, Dominik Jeton, Marek Fraszczyk, Piotr Rąpała, Piotr Gulis i Michał Osora. Brakuje wśród osób biorących udział w badaniach – jak napisał do Wehikułu Damian Szczepanowski, wiceprezes GROT – oczywiście dr. Krzysztofa Czapli, a także Jerzego Suchara i Marka Szatkowskiego, który działał pierwszego dnia z nami. (Fot. Marcin Kopij – Wehikuł dziękuje za życzliwość).

Światowid na osiedlu Chrobry – reaktywacja

Drewnianą rzeźbę, która wyszła spod dłuta artysty, którego nazwiska nie udało się do dziś ustalić, ustawiono w końcu lat siedemdziesiątych XX wieku na budowanym osiedlu Chrobry w miejscu, gdzie przebiegała przed laty tzw. „Czarna Droga”, a obecnie łącznik między ul. Gustawa Morcinka i nowo utworzoną ul. Armii Krajowej. Obecnie zostanie zastąpiona przez młodszego brata wystruganego w dębowym balu przez Janusza Owsianego. Artysta rzeźbiarz z podgłogowskiej Chociemyśli w tym roku obchodzi 40-lecie pracy twórczej.

W tamtym czasie przez kilka lat w trakcie organizowanych plenerów artystów róznych sztuk pod nazwą „Człowiek kształtuje i chroni środowisko” działali również rzeźbiarze, także nieprofesjonalni. Wśród nich Zbigniew Nowicki znany i pamiętany przez starszych plastyków. Poplenerowe dzieła zostały w mieście ku jego ozdobie. Te powstałe z drewna szybko nadwyrężył ząb czasu. Niedawno rozebrano żelbetonowy „Koncert” na placu Saperów. Na szczęście długo wytrzymał Światowid i dostał nowe życie  w postaci następcy. Natomiast zdemontowana rzeźba trafiła do pracowni konserwatorskiej Oddziału Archeologiczno-Numizmatycznego Muzeum.

Półwieczny Światowid na osiedlu „Chrobry” w ostatnich dniach swojego plenerowego zywota.(fot. Janusz Owsiany)

Właśnie mija 40 lat jak 1 kwietnia 1981 roku Głogów stał się miastem „pezydenckim”. W związku z przekroczeniem liczby 50 tys. mieszkańców, zgodnie z obowiązującymi przepisami, dotychczasowy Naczelnik Miasta, Stanisław Majcher został Prezydentem Głogowa. Sprawujący ten urząd od 2014 roku Rafael Rokaszewicz jest już szóstym włodarzem (choć niektórzy dodają  do tej listy pełniącego obowiązki w 1988 roku Macieja Tomczaka).

Prezydent Rafael Rokaszewicz i jeden z jego poprzedników, Jacek Zieliński w trakcie prezentacji albumu Stare Miasto w Głogowie. 30 lat odbudowy 1987-2017,   zorganizowanej w październiku 2017 roku. (fot. Wehikuł czasu)

Nowe książki. Ukazał się kolejny tom z serii „Historia jednego kwartału”. Tym razem jest to zbiór „Brzostów – od wsi do osiedla w Głogowie. Wspomnienia mieszkańców”,Głogów 2020.Pracę zredagowali Dariusz A. Czaja i Marek R. Górniak. Obostrzenia covidowe nie pozwolily na promocję i spotkanie z mieszkańcami jak w roku ubiegłym – napisał Prezes TZG. Relację ze specjalnej konferencji prasowej można znaleźć po sąsiedzku – na stronie www.tzglogow.pl W tym samym czasie zaprezentowano w Kotli opracowanie Marcina Kuchnickiego i Marka R. Górniaka „Historia pożarnictwa na terenie Gminy Kotla”, Kotla 2021. Wehikuł czasu serdecznie dziękuje Wójtowi i Wydawcy za specjalny list i egzemplarze książki.

Pisanki jerzmanowskich Kół Gospodyń Wiejskich sfotografowała Barbara Popiel.

Święta Wielkanocne już niebawem, są więc życzenia Wehikułu. Ale najpierw jeszcze świąteczna historyjka.

Przed świętami wśród zakupów pełnych jajek, szynek, mięsiw i majonezów pojawia się czasami ona – kiełbasa głogowska. W miejscu produkcji – Głogowie Małopolskim i w Galicji uchodziła za rarytas. Jej smak roznieśli po CK Monarchii dragonii stacjonujący w garnizonie cesarsko-królewskiej armii. Są i tacy, którzy uważają, że kawaleryjskie szable służyły też do krojenia mięsiwa na tę zakąskę. W każdym razie znakomity wyrób wędliniarski produkowany jest do dziś. A jak się to ma do Głogowa nad Odrą? I tu przez lata powojenne funkcjonowała masarnia PSS Społem – napisano na stronie PSS – „z której mięso i wyroby wędliniarskie, oprócz lokalnego rynku, trafiały do sklepów od Wybrzeża po Górny Śląsk”.
Wkładając do wielkanocnego barszczu kiełbasę, pomyślmy o głogowskiej. Swojska nazwa, ale z Galicji.

I przy tym barszczu Głogowski Wehikuł czasu życzy swoim czytelnikom smacznycokojnych, rodzinnych i ciepłych Świąt. Oczywiście nie zapomina o najaktualniejszym życzeniu – NAJZDROWSZYCH ŚWIĄT.

Czytaj dalej →

Kiedy w Głogowie przychodzi wiosna? Najpierw wybucha na działkach. Tam już jest. Tak jak te przebiśniegi zerwane ostatniego dnia lutego 2021roku całkiem niedaleko od Starego Miasta. Głogowska wiosna zakwitła w działkowym Internecie. Niektórzy pochwalili się swoimi pierwiosnkami. „Pierwszy rannik zakwitł, krokusy…”

A miejscowi poeci, sądząc po lekturze dostępnych tomików, niewiele uwagi w swojej twórczości poświęcili tej porze roku. Na stronie I Liceum Ogólnokształcącego znaleźliśmy taki fragment wiersza  „Wiosna”, warszawskiej poetki  Małgorzaty Strzałkowskiej

– Czym jeszcze pachnie dokoła, gdy wiosna szaleje na świecie

– Jeszcze wspomnieniem zimy i już marzeniem o lecie…

Przebiśniegi i ratusz za mgłą w ostatnim dniu lutego 2021 roku(fot. Izabela Matuszewska)

Koronawirus już blisko rok determinuje naszą codzienną egzystencję i dewastuje przyzwyczajenia. Każe nam żyć oddzielnie i zdalnie, osobno, ale przez to jesteśmy razem. Wyzwolona została nowa energia, pokłady sympatii i solidarności. Żyjemy inaczej przez to niewidzialne zagrożenie.

Wehikuł, obserwując wirtualnie społeczną aktywność, twierdzi za jednym z mieszkańców, że i w Głogowie „dzieją się niesamowite i dobre rzeczy”. Choć już i wszyscy jesteśmy zmęczeni. Dlatego też pojawiają się akty obywatelskiego nieposłuszeństwa. Szczególnie w środowiskach ludzi młodszych. 4 marca 2020 roku, kiedy żyliśmy jeszcze wydarzeniami związanymi z promocją nowej książki i zabieraliśmy się do kolejnych prac, w nieodległej Cybince w woj. lubuskim zanotowano pierwszy przypadek koronawirusa SARS-CoV-2, który wywołuje chorobę COVID-19. Miesiąc później wykryto go w Polsce u 2692 osób, a zmarła już 1osoba. Prawie 12 miesięcy później, blisko rok od pierwszego pacjenta – notujemy, niestety, 1 706 908 zakażeń i 43 769 zgonów. Niestety, obciążenia podstępnym wirusem występują w nawet najbardziej renomowanych klinikach, (czego doświadczył Wehikuł). Postępują jednak szczepienia, które są, jak się nas przekonuje, szansą na skuteczną walkę z pandemią. Objęły już blisko 3,5 miliona osób (do 11 lutego 2021 w pow. głogowskim podano w sumie 3832 dawki szczepionki).

Punkt „wymazowy” dla osób, które muszą wykonać test w kierunku COVID-19 w Głogowskim Szpitalu Powiatowym – na drugim planie znak czasu – kolejka pacjentów. Długa również odległością między nimi (fot. Kacper Chudzik).

45 lat temu, 8 marca 1976,  na ozdobnym blankiecie doręczyciel z głogowskiej poczty dostarczył do Domu Kultury przy ul. Jedności Robotniczej telegram treści następującej: „WSZYSTKIM PANIĄ SUKCESÓW W PRACY ZAWODOWEJ I ŻYCIU OSOBISTYM ŻYCZY DYREKCJA I RADA ZAKŁADOWA WDK LEGNICA” – pisownia oryginalna – takie bowiem były uroki pasków drukowanego wersalikami papieru. O tym zdarzeniu szerzej piszemy w dalszej części marcowego Wehikułu. A dziś Paniom w Dzień Kobiet, uśmiechnięte, wiosenne i pełne bukietów kwiatów życzenia składa Wehikuł czasu. Wiosna, wiosna, ach to ty, więc dołączamy tulipany!

Kwiaty Dnia Kobiet – kiedyś to były stojące na baczność goździki. Dziś to tulipany.  (fot. Izabela Matuszewska)

Nadszedł czas przyznania IX Głogowskiej Nagrody Historycznej „Złoty Bilet Wehikułu czasu”. Wręczymy ją już niedługo. W innych warunkach i obostrzeniach.

Statuetka Głogowskiej Nagrody Historycznej wykuta przez artystę rzeźbiarza Janusza Owsianego i osadzona w czarnym dębie, wręczana od 2019 roku Laureatom.

Czytaj dalej →

Gra Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. W Głogowie od wielu lat Sztab działa przy MOK.  Licytacja pozyskanych darów dala rekordowy wynik. nalewki Prezydenta sprzedały się jak stuletnie wina. Pakiet wydawnictw od TZG, (niektóre z autografami), osiągnął wysoką cenę. Wehikuł czasu próbował swoich sił w licytacji ale …Do 9 lutego trwa licytacja obrazu na desce z jodły, która w ubiegłym roku stała na zielonogórskim rynku. Obraz „Oko-eko” (akryl, 85 cm x 18 cm) Małgosi Maćkowiak ma już swoją cenę i daje nadzieję. Również Wehikułowi.

Jan z Głogowa z serduszkiem WOŚP w lutym 2018 roku przy bezśnieżnej zimie w obiektywie Jurka Popiela.

Rozpoczął się rok obchodów jubileuszu półwiecza głogowskiej Huty Miedzi. Początki jej powstania należy lokować w połowie 1964 roku, kiedy to w Warszawie podjęto decyzję zlokalizowania pod Głogowem huty miedzi. 55 lat temu Zespół Gospodarki Terenowej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wydał zaświadczenie lokalizacyjne nr 346. Hutę miano wybudować nie pod Grębocicami czy w okolicach Komornik w pow. lubińskim, ale właśnie obok Żukowic, kilka kilometrów na zachód od Głogowa.

Premier PRL, Piotr Jaroszewicz, minister Alojzy Karkoszka i dyrektor Ryszard Sojka, (fot. S. Fedyniak, z domowego albumu rodziny Sojków).

31 stycznia 2021 r., zakończył blisko czterdziestoletnią służbę wojskową ppłk Piotr Mielniczuk, były dowódca głogowskich jednostek wojskowych i komendant WKU. Absolwent WSOWI i AON, oraz uczelni cywilnych. Miłośnik historii Głogowa, wojska i Kresów, przyjaciel Wehikułu czasu. Życzymy Panu Pułkownikowi realizacji ambitnych planów na wojskowej emeryturze.

Ppłk Piotr Mielniczuk w roku 2016 otrzymał Złoty Bilet Wehikułu czasu nr 26, w podziękowaniu za pomoc w odkrywaniu tajemnic początków powojennego garnizonu w Głogowie, za znaleziska i podpowiedzi, za wytrwałość w poszukiwaniu korzeni rodzinnych i życzliwość dla poczynań Wehikułu.

W roku jubileuszu 75-lecia „Mechanika” swój jubileusz (a nawet dwa) będzie obchodził jego absolwent Janusz Owsiany, głogowski artysta rzeźbiarz. Na co dzień mieszkaniec Chociemyśli, w gminie Kotla, obecny i znany jest w naszym mieście przez swoją sztukę. Zajmuje się rzeźbą w kamieniu, drewnie i metalu. Przypomnijmy, że Janusz jest Twórcą statuetki Głogowskiej Nagrody Historycznej.

W stworzonym przez siebie Ogrodzie Sztuki Janusz Owsiany urządził park rzeźb, przez niektórych nazywany Zaczarowanym Ogrodem. Jedna z najnowszych kompozycji, nazwana Uniwersum, umieszczona jest na olbrzymim pniu czarnego dębu.

55 lat temu powstało Głogowskie Towarzystwo Kultury. Przypominamy tę datę nie tylko z powodu pewnego jubileuszu tej zasłużonej dla Głogowa organizacji, ale też dlatego, że w jednej z monumentalnych prac znaleźliśmy pomyłkę literową (jest rok 1965), nagminnie powielaną w późniejszych wydawnictwach.

Na zdjęciach spotkanie działaczy Głogowskiego Towarzystwa Kultury w Bibliotece Powiatowej: m.in. Marian Tusz, prezes GTK, jego sekretarz Mieczysław Kaczkowski, przewodniczący PPRN Bohdan Cuch i dyrektor LO, Zbyszko Piwoński, (fot. R. Sanojca, ze zbiorów Marka Szatkowskiego).

Czytaj dalej →

Minął rok 2020. Rok największych zmian i doświadczeń, jakich doświadczyliśmy za naszego życia – zagrożenie epidemiczne dotknęło nas wszystkich na początku marca i trwa… Minął rok … rok przestępny, więc i epidemia trwa dzień dłużej. Zdaniem Sejmu miał być to rok Świętego Jana Pawła II, hetmana Stanisława Żółkiewskiego, Leopolda Tyrmanda, Romana Ingardena, Bitwy Warszawskiej i Zaślubin Polski z morzem w Pucku (1920). Senat ogłosil go Rokiem Fizyki.

Rok polityki i rok kobiet i młodzieży.

Matematycy przypominają, że 2020 należy do bardzo rzadkiego gatunku liczb, ponieważ jest liczbą autobiograficzną. Zauważmy, że jej pierwsza cyfra jest zarazem liczbą zer w  zapisie dziesiętnym, druga – liczbą jedynek, trzecia – liczbą dwójek, czwarta – liczbą trójek.

Przez epidemię był to też rok płatności bezdotykowych, zakupów przez Internet, videokonferencji i kariery słowa „zdalne”. Według tygodnika TIME „był to najgorszy rok w historii”- nie tylko dla Ameryki, ale i świata. Pokazał nam też najdobitniej, że bez siebie nawzajem nie przetrwamy. Wehikuł czasu, życzy Wam w Nowym Roku jak najszybszego wyjścia z epidemii, spokoju, szacunku i miłości wzajemnej.      

Zima w Twierdzy Głogów w roku 2021 odbędzie się już po raz 13. Tradycyjnie wraz z początkiem zimowych ferii szkolnych odbywał się od lat pod tym tytułem cykl imprez adresowanych do miłośników Głogowa, twierdzy i historii. Feralna trzynastka i pandemia spowodowały, że doroczna impreza teraz odbędzie się w innym wymiarze. Organizatorzy zapowiadają, że od 4 stycznia akcja odsłoni wiele tajemniczych miejsc. Tym razem Zima w twierdzy będzie mieć zupełnie inną formę niż zwykle. Chcemy pokazać Wam ciekawe miejsca Głogowa, zazwyczaj niedostępne i zamknięte dla zwiedzających. Pójdziemy do tych miejsc z naszą kamerą, pokonamy wszelkie trudności – na przykład dziesiątki schodów, wejdziemy na szczyty lub zejdziemy do podziemi, spojrzymy przez obiektyw w górę, w dół lub przed siebie – napisali Organizatorzy z Centrum Informacji Turystycznej UM i Klubu Batalionowego. Tak więc w dniach 4 – 17 stycznia czekają nas ciekawe prezentacje w Internecie. Transmisje, spotkania online na żywo, filmiki i relacje z ciekawych i tajemniczych miejsc publikowane będą na Facebooku na stronie Głogów – Gmina Miejska.

To nie jedyne atrakcje zapowiadane w mieście na czas ferii.

Kochani, już niebawem ferie zimowe. Przygotowaliśmy dla Was przeróżne atrakcje, mając w pamięci obowiązujące obostrzenia i sytuację panującą w kraju i na świecie. Śledźcie uważnie profile teatru, MOK i klubu Mayday.

Czytaj dalej →