Wehikuł czasu – listopad 2023 (rok 15/177)

Na początku listopada ze szczególną atencją odwiedzamy cmentarze. Po wypełnieniu rodzinnych powinności Wehikuł oddał hołd znamienitym lublinianom na najstarszej nekropolii przy ul. Lipowej w Lublinie. Przy grobie muzyka i twórcy przebojów Budki Suflera wielu jego wielbicieli zapalało lampki. Niektórzy (w tym Wehikuł) zostawiali symboliczny grosz, nawiązując do tytułu i okładki jednego z utworów (Za ostatni grosz).

W południe, 1 listopada na lubelskich „Powązkach”, cmentarzu przy ul. Lipowej

Jeszcze przed październikowym wyjazdem do Głogowa wiedzieliśmy już, że:

1. na placu przed kolegiatą stanie królewski pomnik w tysięczną (2025) rocznicę koronacji na pierwszego króla Polski Bolesława Chrobrego. Dokładnie List intencyjny w sprawie wspólnej budowy podpisali w poniedziałek (9.10.2025) prezydent Głogowa m.in. z przedstawicielami KGHM Polska Miedź SA, Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, MAH, oraz parafii kolegiackiej.

Awers zachowanego banknotu

 

2. oraz, że Głogów odzyskał liczniejszą reprezentację parlamentarną. Do poniedziałkowego wieczora zliczane były głosy w okręgu nr 1. I okazało się, że głogowscy kandydaci zdobyli mandaty. Wehikuł gratuluje debiutantowi posłowi Łukaszowi Horbatowskiemu i doświadczonemu Wojciechowi Zubowskiemu. Senatorem z miejscowego okręgu została znana była posłanka, Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska.

Warto dodać, że mandat uzyskał również, znany w Głogowie regionalista, dyplomata i doświadczony polityk, Tadeusz Samborski. W tych dniach nowo wybrani załatwiali pierwsze obowiązki w Warszawie, w Sejmie…, nie doszło więc do spotkań czy wizyty na Forum Regionalistów.

3 dni w Głogowie, w ostatnim tygodniu października, Wehikuł rozpoczął wczesnym porankiem od wjazdu na dziedziniec Zamku. Przywiózł dar dla biblioteki Muzeum Archeologiczno-Historycznego. Przyjdzie jeszcze czas, by o tym dokładnie napisać. Dziś sygnalizujemy, że kontynuujemy przekazywanie do głogowskich bibliotek Wehikułowego księgozbioru.

Odsłonięcie Uniwersum VI, rzeźby Janusza Owsianego ustawionej na Bulwarze Nadodrzańskim z okazji jego 40-lecia pracy twórczej zgromadziło kilkadziesiąt osób mimo niesprzyjającej pogody. Artystę Wehikuł często zaprasza na swoje łamy, bo to jest przecież twórca statuetki Głogowskiej Nagrody Historycznej i Nadodrzańskiego Feniksa. W trakcie spotkania Rzeźbiarz otrzymał od nas upominek, przygotowany specjalnie dla Wehikułu obraz znanej głogowskiej malarki, Małgorzaty Maćkowiak.

 Chwilę po odsłonięciu zbiorowe zdjęcie. J. Owsiany z podarunkiem Wehikułu czasu.            (fot. Dominik Jeton)

 

Wieczór Działacza Kultury, w czwartkowy wieczór Prezydent R. Rokaszewicz zaprosił do Centrum Kultury na wyjątkowy koncert. Na scenie sali widowiskowej odbyła się premiera koncertowa albumu „Pomiędzy niebem a ziemią” Mario Szabana, wokalisty, kompozytora, autora i producenta muzycznego, znanego na rynku muzycznym od 1997 roku. Z głogowskim MOK artysta był związany przez ostatnie kilka lat jako trener wokalny, muzyk i kompozytor. Premiera koncertowa w trakcie, której na scenie znalazło się kilkunastu muzyków, była wielką muzyczną ucztą. Tu trzeba wspomnieć, że koncert miał miejsce w przeddzień kolejnego święta muzyki w Głogowie – 39 Głogowskich Spotkań Jazzowych (27–28.10.2023).

 Zaproszenie na koncert Mario Szabana

 

Piątek, (26.10.2023), zdominował najważniejszy punkt pobytu – całodzienna konferencja – „Małe Ojczyzny na styku regionów”. Forum regionalistów z okazji XXX-lecia Encyklopedii Ziemi Głogowskiej.

Organizatorzy, TZG i PANS (do niedawna PWSZ), stanęli na wysokości zadania. Kilkudziesięciu uczestników z organizacji regionalnych, instytucji kultury z pogranicza Dolnego Śląska, Ziemi Lubuskiej i Wielkopolski przez kilka godzin słuchało opowieści na zadane tematy zaproszonych gości – teoretyków i praktyków – regionalistów, muzealników, archiwistów i pracowników naukowych, występujących w ramach tzw. paneli dyskusyjnych. (Program Forum na stronie TZG). W trakcie spotkania uczestnicy otrzymali kolejny, najnowszy, pachnący jeszcze farbą drukarską zeszyt EZG nr 83, inne wydawnictwa TZG oraz niespodziankę, słodki upominek, ciasteczka z wizerunkiem głogowskiego grosza Zygmunta Jagiellończyka wykonane przez uczniów w Warsztatach ZSE.

 W trakcie obrad Forum

 

Pusta ściana Teatru. Na koniec pobytu w Głogowie, podczas spacerów z gośćmi Forum Regionalistów, Czytelnikami Wehikułu i Rodziną, w trakcie rozmowy na placu przed figurą Stasia, pojawiła się kilkakrotnie propozycja, by to miejsce ubarwić kolorem. Sugerowano, że znakomitym miejscem na kolorowy mural jest ściana Teatru Miejskiego. Wehikuł czasu przekazuje tę propozycję kierownictwu MOK i Teatru. Pamiętamy mural z głogowskich legend, będący ozdobą jednego z budynków w centrum miasta. Miejmy nadzieję, że się uda.

 Ściana budynku Teatru Miejskiego

 

Wystawa „Obraz złotego wieku” na Wawelu – niespodziewanie na początku listopada Wehikuł czasu trafił do Krakowa. Ale z chęcią i zamiarem obejrzenia dzieł znanych i nieznanych.

Jeden z pokazywanych na wystawie portretów Zygmunta I był elementem bryły informacyjnej na Zamkowym Wzgórzu, ustawionym pod Kaplicą Zygmuntowską.

 

To wydarzenie muzealne, artystyczne i historyczne tej jesieni. Ukazuje ono rozkwit kultury i sztuki w państwie polsko-litewskim pod panowaniem Aleksandra Jagiellończyka, Zygmunta I i Zygmunta Augusta, a szczególnie tych dwóch ostatnich. Zygmunt I obejmuje tron przybywszy do Wilna i Krakowa z Głogowa. Zanim został monarchą polskim był księciem głogowskim i namiestnikiem na Śląsku. Szukaliśmy więc na wystawie obok symboli polskiej potęgi, śląskich śladów i odniesień. Wśród niewielu znaleźliśmy już na wstępie porównanie królewskich autografów. Zygmunt Stary podpisywał się ciężką ręką nawykłą do niemieckiej szwabachy, natomiast jego syn już pisał lekko.

Zaprasza w pierwsze drzwi jeszcze na dziedzińcu Wawelu orzeł jagielloński – herb Królestwa Polskiego z bramy zamkowej w Lubowli, strażnicy polskiego panowania nad Spiszem (1556 r.).

I potem przez 17 sal i 3 piętra wije się w renesansowym zamku monumentalna ekspozycja ukazująca „Złoty wiek” w nowoczesny sposób, bo w obrazach. Przedstawiają więc kuratorzy i twórcy szesnastowieczne królestwo jako: obraz świata realnego, obraz i religia, obraz w kościele, obraz w liturgii, obraz człowieka, obraz i słowo, obraz przyrody, obraz i styl. Ilustracją jest ponad 450 eksponatów z muzeów, kościołów i zbiorów prywatnych z całego świata. Ozdobą jest również sam stały wystrój komnat i sal zamkowych, w tym sypialni króla Zygmunta. Kamienne portale, kominki, piece, arrasy czy ozdobne fryze. Na koniec otwiera się przed zdumionym turystą ogromna Sala Poselska, w której znajdujące się do niedawna wysoko w sufitowych kasetonach słynne głowy wawelskie zostały zdjęte i ustawione naprzeciw widza. Zjawisko rzadko tu spotykane. Uczta dla oczu, szczególnie, że krakusom sprzed wieków można spojrzeć prosto w oczy. Prezentowanych jest 30 oryginalnych głów z XVI wieku.

Głowy z Sali Poselskiej na wystawie zostały zdjęte i ustawione wokół zwiedzających

 

Kolejna pozycja – Z lektur Wehikułu i Pocztówka ze Śląska i inne listopadowe ciekawostki w zakładce Wehikuł czasu.

Wszelkie pytania i uwagi prosimy kierować na adres wehikulczasuglogow@interia.pl

 

 

Zaszufladkowano do kategorii Inne | Możliwość komentowania Wehikuł czasu – listopad 2023 (rok 15/177) została wyłączona

Kartka z kalendarza historycznego TZG „Pomniki głogowskie” – Listopad 2023 rok

Pomnik społeczności żydowskiej Głogowa odsłonięto w 55. rocznicę „Nocy Kryształowej”. W latach 1891-1892 wzniesiona została okazała synagoga głogowskiej gminy żydowskiej. W nocy z 9 na 10 listopada 1938 r. świątynia została spalona przez nazistów, a następnie rozebrana.
Pomnik upamiętnia wkład społeczność żydowskiej w rozwój Głogowa oraz martyrologię Żydów w okresie nazistowskim. Miejsce pamięci, projektu Edyty i Dariusza Wojtowiczów, tworzy zrekonstruowany zarys murów synagogi (przesunięty na północ o 26 m) i obelisk z inskrypcjami w językach polskim i hebrajskim, usytuowany w centralnym miejscu, na posadzce o rysunku rozety. Tekst inskrypcji głosi:
„Pomnik ten wzniesiony przez mieszkańców Głogowa w uznaniu wiekopomnych zasług wspólnoty żydowskiej i jej ostatniego duchowego przywódcy Rabina Dr Leopolda Lucasa dla rozwoju społeczno-kulturalnego miasta, znajduje się w miejscu zbezczeszczonej przez nazistów w 1938 roku synagogi i upamiętnia tragedię Żydów mieszkających na tym terenie ponad 700 lat aż do wysiedlenia w 1942 roku. Rada Miejska w Głogowie”.

Zaszufladkowano do kategorii Inne | Możliwość komentowania Kartka z kalendarza historycznego TZG „Pomniki głogowskie” – Listopad 2023 rok została wyłączona

Zeszyt nr 83 Encyklopedii Ziemi Głogowskiej.

Encyklopedia Ziemi Głogowskiej ma już 30 lat! To prawdopodobnie najstarszy tego typu cykl wydawniczy w Polsce, gdzie na łamach już 83 zeszytów można znaleźć wiele haseł dotyczących Głogowa i okolicznych miejscowości. W najnowszym zeszycie, którego prezentacja miała miejsce podczas wczorajszego forum regionalistów w głogowskiej PANS, znajdziemy kolejną dawkę lokalnej historii. Zeszyt nr 83 zawiera tradycyjnie już 20 haseł (obok ich autorzy):
1. Bogomice do 1945 r. – Antoni Bok,
2. Bogomice po 1945 r. – Marcin Kuchnicki,
3. Brzostów po 1945 roku – Dariusz Andrzej Czaja,
4. Garncarstwo głogowskie do XVII wieku – dr Jakub Szajt,
5. Gelbes Buch – Antoni Bok,
6. Gillern Dominika von – Marek Robert Górniak,
7. Hoffmeister August – Przemysław Lewicki,
8. Kłobuczyn – historia po 1945 r. (średniowiecze) – Jan Michalski,
9. Kłobuczyn – Historia po 1945 r. (okres nowożytny) – Jan Michalski,
10. Kłobuczyn – Historia po 1945 r. – Jan Michalski,
11. Kłobuczyn – dzwon Świętosław – Jan Michalski,
12. Ogorzelec – Marek Robert Górniak,
13. Płyta nagrobna kanonika głogowskiego Wacława – dr hab. Romuald Kaczmarek,
14. Pilitsidis Telemach – Antoni Bok, Michał Cimek,
15. Reforma administracyjna z 29.11.1972 r. (powiat głogowski) – Marcin Kuchnicki,
16. Schade Walther – Marek Włodarczyk,
17. Słone po 1945 r. – Marcin Kuchnicki,
18. Stowarzyszenie Głogowska Edukacja Kresowa – dr Jan Walczak,
19. Szczepańska Stefania – Marek Robert Górniak,
20. Szpitale w Głogowie XIX w. do 1945 r. – Maria Kubasik,
Redaktorem zeszytu jest Wiesław Maciuszczak (współpraca Antoni Bok).

Najnowszy zeszyt EZG będzie można nabyć w Bibliotece PANS, Księgarni Feniks i w Witrynie wydawnictw w kasie Muzeum Archeologiczno-Historycznego. Wydawnictwo realizowane zostało w ramach projektu „Głogowski regionalizm – popularyzacja wiedzy o mieście i regionie” dzięki wsparciu Gminy Miejskiej Głogów.

Zaszufladkowano do kategorii Inne | Możliwość komentowania Zeszyt nr 83 Encyklopedii Ziemi Głogowskiej. została wyłączona

Forum regionalistów „Małe Ojczyzny na styku regionów” – 27.10.2023 rok

W Głogowe 27.10 2023 roku odbyło się Forum regionalistów „Małe Ojczyzny na styku regionów” z pogranicza Dolnego Śląska, Ziemi Lubuskiej i Wielkopolski organizowane z okazji XXX lecia Encyklopedii Ziemi Głogowskiej przez Towarzystwo Ziemi Głogowskiej i Państwową Akademię Nauk Stosowanych

Było to ponad regionalne spotkanie ponad 70 osobowej grupy regionalistów, muzealników, archiwistów i pracowników naukowych uniwersytetów i wyższych uczelni zawodowych.

Wystąpienia okolicznościowe wygłosili patroni honorowi Forum.
– Prezydent Głogowa – Rafael Rokaszewicz.
– Wiceprzewodniczący Rady Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczypospolitej Polskiej – dr Andrzej Talarczyk.
W imieniu Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, członek Społecznej Rady Działalności Pożytku Publicznego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów – Wojciech Jachimowicz.

Wyróżnienia z okazji XXX lecia Encyklopedii Ziemi Głogowskiej otrzymali: Józef Cwynar, Michał Cimek, dr Jakub Szajt, Dariusz Andrzej Czaja, Marek Robert Górniak, Antoni Bok, Wiesław Maciuszczak, Wojciech Janisio i Dariusz Mikołajewicz. Redaktorzy EZG specjalne podziękowanie w jej rozwój wręczyli prezesowi TZG Zbigniewowi Mazurkowi.

Fotorelacja z przebiegu Forum regionalistów w linku:

https://www.facebook.com/photo/?fbid=655239290029491&set=pcb.655243756695711

Zaszufladkowano do kategorii Inne | Możliwość komentowania Forum regionalistów „Małe Ojczyzny na styku regionów” – 27.10.2023 rok została wyłączona